میدان‌های معنایی علم در قرآن

امروزه معرفت‌شناسی یکی از مهم‌ترین دانش‌ها به‌شمار می‌رود. یکی از سؤالات مهمی که در حوزه‌ی علوم اسلامی باید به آن پرداخت این است که آیا می‌توان دانش معرفت‌شناسی برآمده از قرآن و روایات را تولید کرد؟ در صورت دست‌یابی به این دانش، معرفت‌شناسی برآمده از متون دینی، یکی از مهم‌ترین مبانی دانش‌های دیگر از جمله دانش کلام خواهد بود.

به اعتقاد دکتر شعبان نصرتی، نویسنده‌ی کتاب، باید از روش‌های نص گرایانه استفاده کرد و از روش‌های موجود در میراث تفسیری بهره گرفت و آن را توسعه داد و از قابلیت‌های روش‌های جدید نیز در استنباط از نصوص بهره گرفت.

در کتاب حاضر علاوه بر ظهورگیری‌های متدوال در پژوهش‌های نص‌گرا، تلاش شده از روش‌های جدید مانند معناشناسی میدان‌های معنایی بهره گرفته شود. در این پژوهش تلاش شده است با به کار گیری روش معناشناسی، نظام معرفتی قرآن نشان داده شود تا زمینه‌ی تولید دانش معرفت‌شناسی قرآن بنیان فراهم گردد. پرسش اساسی این تحقیق پرداختن به نظام مفهومی علم و معرفت است. کشف این نظام زمینه را برای پاسخ به پرسش از «ماهیت علم، معیار صدق و معیار توجیه» فراهم می‌کند و خود مستقیماً متکفل پرداختن به آن‌ها نیست.

در این نوشتار به معرفت شناسی قرآن به‌عنوان یک دستگاه نگاه می‌شود. لذا این اثر حرکتی در مسیر کشف دستگاه معرفت شناسی قرآن بنیان است. با توجه به این رویکرد، کتاب «میدان‌های معنایی علم در قرآن» در پنج فصل سامان یافته است:

• فصل اول: علم و حوزه‌های همبسته
• فصل دوم: گونه‌های شناخت
• فصل سوم: مراتب معرفت
• فصل چهارم: انسان شناسی معرفت؛ مبادی و ابزارهای معرفت
• فصل پنجم: معرفت نماها

کتاب «میدان‌های معنایی علم در قرآن» تألیف حجت الاسلام دکتر شعبان نصرتی از سوی پژوهشکده کلام اهل بیت علیهم السلام، به زبان فارسی، در قطع رقعی، در ۳۶۳ صفحه به نگارش درآمده است و در سال۱۴۰۱ با همکاری موسسه معارف اهل بیت علیهم السلام منتشر شده است. لازم به ذکر است پیش از این آثار دیگری از همین نویسنده در موضوع معناشناسی منتشر شده است.