الشریف المرتضی و المعتزله
بی‌تردید سید مرتضی نقطه عطفی در تاریخ کلام امامیه به شمار می‌رود. وی توانست با بهره گیری از آموزه‌های ناب اهل بیت علیهم السلام و با به کارگیری عقلانیت مبتنی بر علم و یقین، به یکی از مهم ترین نمایندگان اندیشه تشیع امامی بدل شود.
مکتب فکری سید مرتضی تا چند قرن در صدر مکاتب کلامی قرار داشت، اما برخی به بهانه مشابهت پاره‌ای از افکار کلامی ایشان با اندیشه‌های کلامی معتزله، مخصوصاً معتزله بصره، مدعی اثر پذیری سید مرتضی از اندیشه‌های آنان شدند، تا جایی که نسبت «معتزلی» را به سیدمرتضی روا داشتند.
در کتاب حاضر تلاش شده است تا با استناد و تحلیل اسناد و شواهد، اصالت و ریشه دار بودن این اندیشه و تفکر به اثبات برسد و در حد امکان ریشه اندیشه‌های کلامی سیدمرتضی از درون منظومه شیعی امامی بازیابی شود.
در این کتاب بیشتر ابواب کلامی از توحید تا معاد، به شکل مقایسه‌ای میان افکار کلامی سیدمرتضی و معتزله، مخصوصاً معتزله بصره، مورد بحث قرار گرفته است.
به اعتقاد نویسنده، آنچه به صورت کلی در مورد مسأله اثر پذیری سیدمرتضی از اندیشه‌های معتزله در مسائل مختلف کلامی، می‌توان گفت این است که، سیدمرتضی در موارد محدودی از روش معتزله اثر پذیرفته است؛ استفاده از ادبیات معتزله و نیز بهره گیری از برخی استدلال‌های آنان برای تقویت مواضع فکری خود که قبلاً توسط استدلال‌های درون شیعی به اثبات رسیده بود. این نوع از بهره گیری، نباید باعث شود تا مکتب فکری ایشان مصادره و به نام معتزله ثبت گردد. در واقع، این کتاب درصدد است تا ثابت کند که سید مرتضی تا آخرین لحظه عمر همچنان در سنگر امامیه ثابت قدم بوده و از آموزه‌های ناب اهل بیت علیهم السلام دفاع کرده است.
با توجه به این رویکرد، پژوهش حاضر در دو باب و شش فصل سامان یافته است که به قرار ذیل می‌باشد:
- الباب الاول: بحوث تمهیدیه
- الفصل الاول: التکوین الفکری للمرتضی
- الفصل الثانی: المعتزله
- الفصل الثالث: اتهام الامامیه و المرتضی بالاعتزال
- الباب الثانی: دراسه تأثر المرتضی بالمعتزله
- الفصل الاول: تحلیل ظاهره «الثأثر الفکری» من خلال التقدم و التأخر التاریخی
- الفصل الثانی: منهجیه البحث عند المرتضی
- الفصل الثالث: مقارنه الافکار الکلامیه للمرتضی و المعتزله
- الملاحق
- الملحق الاول: مصادر الشریف المرتضی
- الملحق الثانی: مصادر ترجمه الشریف المرتضی
| نام محصول | الشریف المرتضی و المعتزله |
| نویسنده | حیدر الحسن البیاتی |
| مترجم | |
| شابک | 978-622-207-114-1 |
| زبان کتاب | عربی |
| انتشارات | موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث |
| تعداد صفحات | 276 |
| سال چاپ | 1399 |
| شماره چاپ | اول |
| نوع جلد | شومیز |
| قطع کتاب | رقعی |
| وزن | 314 |
| وضعیت | نو |
نظر شما در مورد این محصول چیست ؟