سلسله پژوهش‌هایی در علم امام (1): علم امام؛ منابع، قلمرو و ویژگی‌ها

اهمیت کم‌نظیر بحث علم امام در منظومه معرفتی شیعه، بر آشنایان معارف شیعی پوشیده نیست. علم امام مهم‌ترین بحث در صفات امام است. شیعیان از همان ابتدا دریافته بودند که جانشینی رسول خدا و امامت، بدون علم الهی و خاص ممکن نیست. آنان پذیرفته بودند که امام حجت خداوند و مرجع دینی مردم پس از پیامبر است، پس باید از علم موهوبی بهره‌مند باشد؛ چرا که در غیر این صورت، در تفسیر دین و قرآن دچار انحراف و گمراهی می‌شود. به همین دلیل علم الهی و ویژه امام -با وجود اختلافاتی در جزئیات آن- مورد اعتراف شیعیان در تمام دوره‌ها و نشانه‌ای برای شناخت امام حق از مدعیان دروغین بوده است. بررسی علم امام از حیث منابع آن که شامل چه منابع عادی و ماورائی می شود و همچنین حدود آن که آیا حوزه علوم غیر دینی را نیز شامل می‌شود و در نهایت ویژگی‌های آن از قبیل الهی و موهوبی یا اکتسابی بودن، شأنی یا فعلی بودن و معصومانه یا خطاپذیر بودن آن از جمله اهداف این نوشتار است.