موسسه مطالعات تعالی نسل (متن) در تابستان 1399 از 9 اثر پژوهشی جدید خود رونمایی کرد.
موسسه تعالی نسل (متن) مأموریّت خود را مستندسازی دانش ضمنی موجود در مدارسی می‌داند که بر اساس انگیزه‌های دینی در کشور تأسیس شده‌اند. باور گردانندگان این موسسه بر این است که ارائه‌ی تجارب این مدارس در کنار غنی‌سازی، به‌روزآوری و انتشار آن می‌تواند یافته‌ها و داشته‌های این مدارس را در معرض نقد و نظر گروه‌های گسترده‌تری قرار دهد و به توسعه‌ی فرهنگ تربیتی مدارس، بسط ارزش‌های اساسی و در نتیجه به تعالی اخلاقی جامعه کمک کند. این موسسه در تیر ماه 1399 از 9 اثر جدید خود در سه مجموعه‌ی «تجربه‌نگاری مدیران مدارس اسلامی»، «نظام مدیریت مدرسه» و «نظام معلم‌راهنمایی» رونمایی کرد.
آثار منتشرشده در مجموعه‌ی تجربه‌نگاری مدیران مدارس اسلامی، حاصل جلسات گفت‌وگو با مدیران مدارس اسلامی است که به موضوعاتی مانند نیروی انسانی، دانش‌آموزان، والدین و شیوه اداره مدرسه می‌پردازد. سه اثر «شور شیرین»، «همیشه همان» و «در مسیر تربیت»، آثار جدید این موسسه در مجموعه‌ی تجربه نگاری است.
«شور شیرین» حاصل هفده جلسه گفت‌وگو با آقای «علی دوایی»، مدیر مقطع دبستان و راهنمایی مؤسّسه‌ی فرهنگی نیکان است؛ مجتمعی که در سال 1347، به همّت مرحوم علّامه کرباسچیان، مرحوم سیّد جعفر بهشتی شیرازی، مرحوم حاج سیّد یوسف شالچیان و با کمک عدّه‌ای از علاقه‌مندان به گسترش فضاهای تعلیم و تربیت اسلامی بنا گذاشته شد. «علی دوایی» متولّد 1322، فارغ‌التّحصیل دوره‌ی اوّل دبیرستان علوی و دانش‌آموخته‌ی رشته ادبیّات فارسی است. او معلّمی را سال 1341 در هم‌کاری با مرحوم نیّرزاده آغاز کرد. یکی از دیوارهای دفتر او با عکس‌های همراهانش در این سفر شصت ساله پر شده است؛ از استادانش تا مرحوم جواد آقا، مستخدم دبستان نیکان. همان‌هایی که اخلاصشان هم‌چنان مدرسه را به‌پیش می‌برد.
«همیشه همان» حاصل شش‌جلسه گفت‌وگوی مدیریّت‌محور با آقای «محمّدحسین کرباسچیان»، مدیر مقطع متوسّطه‌ی دوم مؤسّسه‌ی فرهنگی علوی است. این مجتمع در سال 1335، به همّت مرحوم علّامه علی‌اصغر کرباسچیان، مرحوم رضا روزبه و با کمک عدّه‌ای از علاقه‌مندان به گسترش فضاهای تعلیم و تربیت اسلامی بنا گذاشته شد. «محمّدحسین کݡرباسچیان» متولّد 1329، فارغ‌التّحصیل دوره‌ی ششم دبیرستان علوی و دانش‌آموخته رشته‌ی شیمی در دانشگاه شیراز است که از سال 1354 معلّمی را در مؤسّسه‌ی علوی آغاز کرده است . او دوره‌ی دبستان را در خانه و با نظارت پدر گذراند، در دوران تحصیل با شخصیّت مرحوم روزبه آشنا شد و در دوران مدیریّت مرحوم دکتر محمّدرضا خسروی در کسوت‌های معلّمی و معاونت اجرایی و آموزشی در کنار او بود. از سال 1381، پس از درگذشت دکتر خسروی، عهده‌دار مدیریّت متوسّطه‌ی دوم علوی شد.
«در مسیر تربیت» حاصل هفت‌جلسه گفت‌وگو با آقای مهدی تنها، مدیر مقطع متوسّطه‌ی دوم مؤسّسه‌ی فرهنگی احسان است؛ مجتمعی که در سال 1369 به همّت جمعی از فارغ‌التّحصیلان علوی و عدّه‌ای از علاقه‌مندان به گسترش فضاهای تعلیم و تربیت اسلامی و با ارشاد و هدایت مرحوم علّامه کرباسچیان آغاز به‌کار کرد. «مهدی تنها» متولّد 1332، فارغ‌التّحصیل دوره‌ی دوازدهم دبیرستان علوی، هم‌زمان با تحصیل در رشته‌ی ریاضی، معلّمی را آغاز کرد. او که مدیریّت مدرسه‌ی راهنمایی نیک‌پرور و مدرسه‌ی آداب (در امارات متّحده‌ی عربی) را در کارنامه داشت، از سال 1372 مدیریّت متوسّطه‌ی دوم احسان را بر عهده گرفت. خاطرات متنوّع او در این کتاب، از زندگی کردن با معلّمان، دانش‌آموزان و والدین حکایت دارد. به تعبیر او، مدرسه وقتی زنده است که مدیر، روح زندگی را در تمام اعضای مدرسه بدمد.
مجموعه نظام معلّم‌راهنمایی که ابعاد مختلف نقش معلّم‌راهنما را به‌عنوان یک مدیر میانی و راهبر تربیتی بررسی می‌کند، میزبان دو اثر جدید است: «مهارت‌های شناخت دانش آموزان در مدرسه» و «وظایف معلم‌راهنما در مدرسه».
کتاب «مهارت‌های شناخت دانش آموزان در مدرسه» نمونه‌ای از بازخوانی و تأمّل در تجارب زیسته‌ی معلّمان راهنما از زندگی کردن، شناختن، تأثیر گذاشتن و تغییر کردن همراه با دانش‌آموزان است که با روایت‌های واقعی از مدرسه همراه شده است. در پایان هر فصل کتاب، چکیده‌ی مطالب و پرسش‌هایی برای تمرین و تأمّل آمده و کتاب را به متنی برای گفت‌وگو در شوراهای معلّمان و جلسات دانش‌افزاییِ آنان تبدیل کرده است.
«وظایف معلم‌راهنما در مدرسه» به بررسی جایگاه و نقش معلم‌راهنما در سامان دادن امور دانش‌آموزان یک پایه می‌پردازد.
مجموعه‌ی نظام مدیریت مدرسه از زوایای مختلف به نقش دست‌اندرکاران امر تربیت در مدرسه می‌پردازد و به وظایفی که هر یک در ارتباط و هماهنگی با دیگران دارند و نقشه‌ی راه اقدامات هماهنگ برای پیاده‌سازی نظام یک‌پارچه در مدرسه توجّه می‌کند. از این مجموعه، ویرایش کتاب «نظام موضوعات مدرسه‌ای» به همراه سه اثر جدید به چاپ رسیده است: «وظایف سازمانی در مدارس و مجتمع‌های آموزشی (مبتنی بر نظام معلم راهنمایی)»، «پیاده‌سازی اهداف تربیتی در مدرسه» و «تربیت جنسی در مدرسه (مجموعه اقدامات با رویکرد تربیت دینی)».
نخستین کتاب حاصل چند جلسه مشترک بین کارشناسان موسسه متن و برخی مدارس اسلامی است تا مشخص شود که این مدارس برای میدان عمل خود، چه قلمرویی را تعیین کرده‌اند و نسبت به چه حوزه‌هایی از تعلیم و تربیت، خود را مسئول می‌دانند. در دومین کتاب به ساختار مدرسه و شرح وظایف بخش‌های مهم اشاره شده است. این کتاب بر اساس دو موقعیت مهم موجود در این مدارس، یعنی جایگاه معلم راهنما به عنوان گرانیگاه تربیت و همچنین جایگاه شوراهای مدرسه به عنوان مسیرهای تصمیم‌سازی و استفاده از خرد جمعی در اداره مدرسه نگاشته شده است.
در سومین کتاب، به نحوه انتخاب اهداف سالیانه براساس اهداف تفصیلی مقاطع تحصیلی، روش‌های تحلیل روند و مراحل و مشکلات پیاده‌سازی اهداف تربیتی پرداخته شده است و به عنوان نمونه یکی از برنامه‌های تربیتی مورد تحلیل قرار گرفته است. کتاب چهارم، راه‌حلی برای طبقه‌بندی اقدامات مربیان در زمینه تربیت جنسی در مدارس اسلامی است که با استفاده از تجارب این مدارس گردآوری و تنظیم شده و با یادداشتی از دکتر علی‌اصغر احمدی در مورد رویکردها و عوامل تاثیر گذار بر تربیت جنسی همراه گردیده است.
